De geur van een Volvo

Een vers kopje koffie in een koude auto op een winterochtend, de typische geur van een nieuwe auto, de geur van nostalgie in een klassieke Volvo... Elke geur roept een herinnering op. Maar waarom ruiken auto’s zoals ze ruiken?

We gingen op zoek naar het antwoord in ons materiaalcentrum in Torslanda, niet zo ver van Göteborg in Zweden. Hier onderzoeken twee chemisch ingenieurs, Annelie Synnerdahl en Hanna Sundqvist, alle materialen waaruit een Volvo-auto gemaakt is. Kleine stukjes stof, een bepaald accessoire, tot zelfs de hele auto. Alle materialen worden opgewarmd in geavanceerde ruimtes, waarin hun geuren worden opgevangen en geanalyseerd.

“We zorgen ervoor dat de lucht die onze klanten in onze auto’s inademen, zo zuiver mogelijk is”, vertelt Hanna. “We stellen hoge eisen aan onze leveranciers, en de vereisten worden steeds strenger. Van sommige stoffen willen we niet eens sporen zien. Andere stoffen zijn dan weer wel toegestaan, maar volgens bepaalde voorwaarden.”

De White Elephant, een van de drie ruimtes waarin we geuren testen, is geschikt voor kleinere onderdelen zoals een stuurwiel, een kinderzitje of een vloermat. “De omstandigheden in deze ruimte weerspiegelen die binnen in de auto.” Annelie legt uit: “Denk even aan een auto die op een hete zomerdag in de volle zon geparkeerd is. Om die omgeving na te bootsen, voeren we tests uit bij wel 95 °C. Bij die temperatuur komen namelijk de zwaarste koolwaterstoffen vrij. Die koolwaterstoffen vangen we op in een folie en daarna plaatsen we de folie op een koelplaat waarmee we een koude voorruit simuleren.”

Tijdens de test wordt constant zuivere lucht met een gecontroleerde luchtvochtigheid aangevoerd in de ruimte. Annelie plaatst haar neus aan het uiteinde van de leiding, waar de overtollige lucht naar buiten gaat, en evalueert de geur.

“Alle plastic materialen stoten in kleine hoeveelheden chemische stoffen uit. De meeste stoffen hebben een specifieke geur”, legt Annelie verder uit. “We spreken vaak van een ‘geurdrempel’. Daarmee bedoelen we de concentratie waarbij we een stof kunnen ruiken. Helaas ruiken bepaalde stoffen lekker, ook al zijn ze niet echt gezond.”

In een andere ruimte past een volledige Volvo-auto. Deze roestvrijstalen ruimte is verlicht met zonnelampen aan het plafond. Hier worden alle materialen in de auto samen getest.

“Vroeger testten we hoofdzakelijk afzonderlijke materialen en componenten”, zegt Hanna. “Momenteel laten we veel van die tests over aan erkende externe laboratoria. We testen nu steeds meer in onze ruimte. Levert een test een minder goed resultaat op, dan gaan we verder ontleden. Wie is de boosdoener? De afwerkingslaag of de stof zelf? Soms lijken we wel detectives.”

In een andere ruimte staan rijen glazen flessen met water en stukjes materiaal. De flessen worden eerst 24 uur verwarmd tot 40 °C en daarna met het menselijke reukvermogen getest.

“Ons geurpanel bestaat telkens uit vier mensen”, zegt Hanna. “Ze mogen niet roken of parfum dragen en zijn representatief voor een vaste klant. Tijdens de test geeft elk panellid een score volgens een bepaalde schaal. De geur mag niet te storend zijn. Ons reukvermogen is ontzettend gevoelig en kan geuren opsporen die onze meetinstrumenten niet oppikken.”

De meeste materialen die bij Volvo Cars aankomen, ondergaan strenge tests bij onze leveranciers voordat ze in onze laboratoria terechtkomen. Er worden voortdurend nieuwe materialen ontwikkeld, bijvoorbeeld om ecologische redenen of omdat de designtrends veranderen. Ook die nieuwe materialen moeten aan onze hoge eisen voldoen. Annelie vertelt dat ze al heel uiteenlopende dingen heeft getest, van drijfhout voor de interieurafwerking tot gerecycleerd plastic uit de oceaan. Niet alle materialen doorstaan de test.

Hoe ontwikkelen we nieuwe geuren voor onze auto’s? In 1952 vond Julius Sämann de eerste luchtverfrisser voor auto’s uit. Dat was op vraag van een melkboer in New York wiens bestelwagen iets te veel naar melk rook. Het vloeipapier van Sämann kennen we nu als de Wunderbaum luchtverfrisser voor in de auto. Tegenwoordig willen veel automerken dat hun voertuigen uitnodigend geuren.

“Nieuwe stoffen toevoegen is om gezondheidsredenen niet wenselijk en op dit moment willen we dat ook helemaal niet”, zegt Hanna. “De combinatie van alle materialen in een auto bepaalt hoe die vanbinnen ruikt. En die geur moet gewoon zo aangenaam mogelijk zijn. Maar een geurvrije auto maken is niet mogelijk. Auto’s zijn ingewikkelde producten: ze dienen als leefruimte, geluidssysteem én voertuig.”

“We houden de volledige keten strak in de hand en werken met degelijke materialen die lang meegaan. We willen vooral dat klanten die kwaliteit merken zodra ze in hun Volvo stappen”, besluit Hanna.