Hiç baş desteği olmayan bir otomobil hayal ettiniz mi? Aslında 1960'lara kadar otomobillerde normal olan buydu. Baş desteğini geliştiren Margit Engellau'nun hikayesine göz atın.
Volvo P1800 S, baş desteği olan ilk modellerimizden biri.
Volvo Cars klasik otomobiller yöneticisi Hans Hedberg Hisingen'i, Arendal'da yenilenmiş bir hangarda görüyorsunuz. Hangar, yakında World of Volvo (https://volvomuseum.com/world-of-volvo/) kapsamına alınacak Volvo Müzesi’ne bağlı olacak. Volvo Cars’ın bu yeni ve iddialı merkezi 2024’ün başında İsveç’in Göteborg şehrinde kapılarını açacak.
Hans'ın yanında da 1968 model muhteşem bir mavi Volvo P1800 S görüyoruz. Özellikle dikkat etmezseniz bunun sıradan bir otomobil olduğunu düşünebilirsiniz ancak bu modelde, 1960'ların sonunda dünyada hiçbir otomobilde olmayan bir aksesuar var: baş desteği.
1956'da Gunnar Engellau Volvo Cars CEO'su olarak göreve başladı ve çok büyük hedefleri vardı. Daha fazla model ve daha güvenli otomobillerle ABD pazarı ele geçirilecekti. Gunnar, Volvo Cars yönetimine geçtikten sonra şirket her yıl 31 bin otomobil üretti. 1971'de görevinden ayrıldığında bu sayı 205.000'i aşmıştı. Gunnar'ın önderliğinde, Volvo Cars küresel bir otomobil üreticisi olmuştu.
Gunnar'ın eşi Margit Engellau, Göteborg'daki Sahlgrenska Hastanesi'nde fizyoterapist olarak çalışıyordu ve her gün trafik kazalarında yaralanmış hastalarla karşılaşıyordu. O dönemde kırbaç etkisi kavramı henüz bilinmiyordu ve başın zorlanarak bir uç konumdan diğer uç konuma geçmesinin sonuçları henüz tam olarak anlaşılmamıştı.
''Margit Engellau, trafik kazalarında yaralanmış pek çok insanı tedavi ediyordu,'' diyor Hans. Hafta sonlarında, eşiyle birlikte Volvo Cars yemeklerine katılıyor ve hastanedeki deneyimlerini paylaşıyordu. İnsanların boynunu ve başını daha iyi korumak için otomobil tasarımında değişiklikler yapılması gerektiğini anladı. Geçmişe dönüp baktığımızda, Volvo Cars'ın trafik ve çarpışma güvenliğini ne kadar erken bir zamanda dikkate almaya başladığını görünce Margit'in katkısını anmadan edemeyiz.
Gunnar Engellau'nun Volvo Cars CEO'su olduğu yıllarda, güvenliğin artırılması yönünde çok önemli adımlar atıldı. 1959'da Volvo Cars, otomobillerine standart olarak üç noktadan bağlantılı emniyet kemeri takan (Amazon ve PV 544) ilk otomobil üreticisi oldu. Bundan iki yıl önce, Amazon modeli için emniyet kemerleri ekstra donanım olarak sipariş edilebiliyordu.
Bir diğer önemli yenilik de 1965 yılında piyasaya sürülen Volvo koltuğuydu. Bu, tıbbi uzmanların yardımıyla geliştirilmiş yumuşak plastik köpükten yastıkları ve bel desteği olan benzersiz bir araba koltuğuydu.
Hans şöyle diyor: Volvo koltuğu teknoloji, ergonomi ve güvenlik açısından bakıldığında müthiş bir yenilikti. Volvo için çok önemliydi. O zamanlar başka hiçbir otomobilde ayarlanabilir sırt desteği yoktu. Bir anda, sürücüler yorulmadan, rahatça oturabilmeye başladılar. Sürücülerin bir Volvo otomobilde güvenli ve rahat bir şekilde oturabilmesi, Volvo Cars olarak bizim için hala çok önemli.
Volvo koltuğun piyasaya sürülmesiyle birlikte, koltuğa kolayca takılabilen ilk baş desteği çizimleri de yapıldı. İlginçtir, yeni baş desteği önceleri güvenlik donanımı olarak değil konfor sağlayan bir aksesuar olarak satılıyordu.
Hans Hedberg, mavi Volvo P1800 S'in kapısını açıyor. Bu otomobil Gunnar Engellau'ya aitti. Margit Engellau da aynı modeli kullanıyordu ancak onun otomobili altın, döşemeleri de bej rengindeydi. Gunnar ve Margit'in adını taşıyan özel üretim modeller şimdi Volvo Cars'a ait ve Volvo Müzesi'nde ziyaretçilerini bekliyorlar.
Gunnar, 1975'e kadar Gunnar Engellau tarafından kullanıldı, diyor Hans. Yıllardır birçok P1800 model otomobili test sürüşüne çıkardım ancak hiçbirini sürmek bu kadar keyifli değildi. Gunnar ve Margit büyük karbüratörlere, daha dengeli bir şasiye ve hem büyük hem de küçük ayrıntılarda ince ayara sahip, sürüşü olabildiğince rahat olacak şekilde optimize edilmiş konsept otomobiller. Ayrıca ekstra farları ve eski bir tür far sileceği ile bu modeller, zamanının ilerisinde bir güvenlik anlayışını da yansıtıyor. Tabii, baş desteğini de unutmamak gerek.
1970'ten itibaren Volvo otomobillerdeki tüm ön koltuklarda baş desteği standart olarak kullanılmaya başlandı. Bu önemli bir dönüm noktası oldu.
Margit Engellau'nun hikayesi daha önce anlatıldıysa da Hans Hedberg daha sık anılması gerektiğini düşünüyor. 1993 tarihli eski bir Volvo reklamında Sahlgrenska Hastanesi'nde Margit'le görüşen bir hastayı izliyoruz. Reklam "Margit Engellau'nun adını belki hiç duymadınız ama onun için inşa edilen anıtı görmüş olabilirsiniz sözleriyle sona eriyor ve son karede kırmızı bir Volvo 960 ile drive safely mesajını görüyoruz.
En önemli güvenlik önlemlerimizden birinin arkasındaki akıl olması ve bu yeniliğin tüm Volvo otomobiller arasında en güzel model olan Volvo P1800 ile hayata geçirilmiş olması, çok güzel bir hikaye. Daha güzel bir ikili olamazdı, diyerek sözlerini sonlandırıyor Hans.
Margit Engellau ne yazık ki 1981 yılında aramızdan ayrıldı ancak yenilikçi fikirleriyle hayat kurtarmaya devam ediyor.